«Ο κίνδυνος είναι πιθανός... αλλά η ηδονή βεβαία»
Π. Κονδύλης
I. POST PRODUCTION
....Όπου ένα φιλόκαπνο υποκείμενο παρακολουθεί την κοινωνική ιστορία ενός φυτού (Νικοτιανή η Aγροδίαιτος) (nikotina tobacum) καθοριστικού για την modernité.....εικοσιπέντε συναπτά έτη (1985-2011).....ένα τέταρτο του αιώνα. Εικονοκαλλιεργητής, συντάσσει λίστες καπνιστών ζώντων και τεθνεώντων, πουριστής γλύπτης, σχολιαστής, χρονολόγος, bricoleur. Οι θεωρητικές του προσεγγίσεις δεν διακρίνονται για την αφαίρεση.......δεν τρέφει κάποιο ιδιαίτερο πάθος για αντικειμενικότητα,....είναι ''καθ’ ύλην'' θεωρίες....σχέσεις καθήκοντος που αναπτύχθηκαν βαθμιαία με πρώτη, με βασική ύλη τον καπνό όχι μόνο με την αγροτική, βιομηχανική έννοια, αλλά κυρίως με την επικοινωνιακή τοποειδή διάστασή του.
ΙΙ. SMOKERS’ ROOM - TOBACCO ARCHIVES.
Το σχήμα έχει ως εξής: ορίζεται μια γενική περιοχή (general tobacco area) η οποία απαρτίζεται από δύο υποπεριοχές. 1. το Καπνιστήριο....ως έναν κενό τόπο, τύπου no man’s land, no man’s time και 2. το Αρχείο ως τόπο υπομνηματικό . Επιδίωξη πρώτη.....η διάνοιξη ενός πεδίου δυνατοτήτων που επιτρέπει στο υποκείμενο την οργάνωση της οικείας εμπειρίας (ιστορία - διανοητικότητα), ένας τερματικός σταθμός ποικίλων διασυνδέσεων, νέων ερμηνειών.....Επιδίωξη δεύτερη....η συγκρότηση μιας δημόσιας σφαίρας του διαλέγεσθαι, του πράττειν, του καπνίζειν....ελεύθερα, εξασφαλίζοντας όχι μόνο την απρόσκοπτη ορατότητα των καπνιστών αλλά προσδίδοντας στις καπνίζουσες κεφαλές μια θετικότητα εν μέσω μιας κοινωνικής αρνητικότητας.
ΙΙΙ. VIDEO 1. WALK.
Η οπτικοποίηση του ιστορικού κόσμου της καπνοκαλλιέργειας συμπίπτει με έναν περίπατο σ’ ένα καπνοχώραφο σειραϊκά φυτεμένο (έτσι μετατρέπεται σ’ έναν καρτεσιανό χώρο)....το ''σουλάτσο'', οι δολιχοδρομίες, η καταπάτηση της γεωμετρίας, ισοδυναμεί με μια φιλοσοφική περιπατητική στάση...μια meditation,..προσευχή,...μια αναλογία με το... είναι-μέσα-στον-κόσμο (Μ. Χάιντεγκερ).
IV. VIDEO 2. COMO HUMO SE VA ( Απο-χρονοποίηση )
Συμπλέκοντας...διαπλέκοντας δύο φιλμικούς χρόνους...πλάνο από τα "χίλια μάτια του δόκτορα Μαμπούζε" 1960 ( Friz Lang ) και ένα πλάνο από βίντεο του 2011, επιχειρεί μια...παράδοξη συζήτηση...εν μέσω νεφών καπνού σε περιβάλλον film noir.
V. SURGEON GENERAL’S WARNING: Smoking Causes Lung Cancer, Heart Disease, Emphysema And May Complicate Pregnancy. (Το καπνικό-πολιτικό ζήτημα).
Το σχέδιο tobacco area δεν είναι ''αρμονικό έδαφος''. Είναι ανταγωνιστικό, πολεοδομικό διάβημα. Ένα πεδίο όπου συναντώνται η πολιτική φιλοσοφία, η τέχνη η αρχιτεκτονική. Το δίπολο καπνιστή μη καπνιστή, ένας καθορισμός της διάκρισης εμείς-αυτοί, φίλοι-εχθροί (Κ. SCHMITT). Είναι μια εναντίωση στη φαντασίωση για έναν ενιαίο αστικό χώρο...αντίθετο με την επιχείρηση εξ-αστισμού, εξωραϊσμού, ωφελιμισμού και μιας ψευδο-ηθικής έναντι των ηδονών. Εν όσο ισχύει ο αντικαπνιστικός νόμος του 2008, ο κίνδυνος δεν προέρχεται απ’ την πλήρωση-κατοχή του χώρου απ’ τις τούφες του καπνιστή-αντιπάλου, αλλά απ’ την ιδιοποίηση μέσω της νομοθεσίας-κυριότητας του μύχιου, του δημόσιου χώρου, απ’ την νεοφιλελεύθερη πολιτική που αιωρείται μεταξύ ηθικής και οικονομίας.
VI. Erlaubliche Gedanken eines Tobackrauchers. BWV 515a. [Επιτρεπτές σκέψεις ενός καπνιστή πίπας] Τίτλος τραγουδιού γραμμένο από τον Gottfried Heinrich Bach (1723).
Απόδ. στα Ελληνικά : Κ. Εμμανουηλίδης
So oft ich meine. Tobackpfeife,Mit gutem Knaster angefüllt, ZurLust und Zeitvertreib ergreife, Sogibt sie mir ein Trauerbild Undfüget diese Lehre bei, DaS ichderselben ahnilich sei. Wenn nun die Pfeife angezündet, Sosieht man, wie im Augenblick DerRauch in freier Luft verschwindet,Nichts als die Asche bleibt zurück. Sowind des Menschen Ruhm verzendUnd dessen Leib in Staub verkehrt. Wie oft gerschieh’s nicht bei dem Rauchen,DaB, wenn der Stopfer nicht zur Hand, Manpfiegt den Finger zu gebrauchen. Danndenk ich, wenn ich mich verbrannt: O,macht die Kohle solche Pein, Wie heifi magerst die Holle sein? Ich kann bei so gestalten Sachen Mirbei dem Toback jederzeit ErbaulicheGedanken machen. Drum schmauchich voll Zufriedenheit Zu Land, zuWasser und zu Haus Mein Pfeifchenstets in Andacht aus. Συχνά όταν γεμίζω με φίνο καπνό τηνπίπα μου, για να περάσω ευχάριστατην ώρα, τότε μου έρχεται η θλιβερήεικόνα και κάνω τη σκέψη ότι τηςμοιάζω. Όταν έχει ανάψει η πίπα, φαίνεταιστιγμιαία πώς διαλύεται ο καπνόςελεύθερος στον αέρα. Μόνο η στάχτηπαραμένει. Έτσι κατατρώγεται και ηδόξα του ανθρώπου και το σώμαμετατρέπεται σε σκόνη. Πόσες φορές συμβαίνει στο κάπνισμα,αν δεν έχεις το "ξυλαράκι" ναχρησιμοποιείς το δάχτυλο. Τότεσκέφτομαι όταν έχω καεί : αν τοκαρβουνάκι πονάει τόσο, πόσο να καίειάραγε η κόλαση; Με πράγματα έτσι φτιαγμένα μπορώμε τον καπνό οποτεδήποτε να κάνωεπιτρεπτές σκέψεις. Γι αυτό όλοφουμάρω με ευχαρίστηση τη μικρή μουπίπα σε στεριά, σε θάλασσα και στοσπίτι.Πάνος Χαραλάμπους 2011
«Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε την ελληνική διάκριση ανάμεσα στη μνήμη ή την ανάμνηση αφενός...και το υπόμνημα αφετέρου. Το αρχείο είναι υπομνηματικό».
ΖΑΚ ΝΤΕΡΙΝΤΑ, Η έννοια του αρχείου, μτφ. Κ. Παπαγιώργης, εκδ. ΕΚΚΡΕΜΕΣ, Αθήνα,1996.
The risk is possible, yet the pleasure is certain.
P. Kondylis
I. POST PRODUCTION
In which a tobacco-loving subject observes the social history of a plant (Nicotiana tabacum), which was a definitive element of modernity, for twenty-five consecutive years (1985-2011), a quarter of a century. An image cultivator, he draws up lists of smokers, dead or alive, a purist sculptor, a commentator, a chronicler, and a bricoleur. His theoretical approaches, which are not characterized by abstraction or any special fondness for objectivity, are essentially just theories, duty-bound relationships that have developed gradually, using tobacco as a principal raw material, not only in the agricultural and industrial sense but also in a communicative, site-specific manner.
ΙΙ. SMOKERS’ ROOM – TOBACCO ARCHIVES
The configuration is as follows: a general area (a general tobacco area) is defined, which consists of two subareas: (1) the Smokehouse as a vacant space, a sort of a no man’s land, no man’s time, and (2) the Archive as a hypomnesic locus. The first aim is to open up a field of possibilities for organizing familiar experience (history-intellectuality), a terminal station with multiple connections and new interpretations. The second aim is to create a public sphere for discourse and action, a sphere where smoking is openly allowed, providing seamless visibility to smokers and casting a positive light on the smoking heads, in spite of their negative social constructions.
ΙΙΙ. VIDEO 1: WALK
The visualization of the historical realm of tobacco cultivation coincides with a walk in a serially planted tobacco field (which thus turns into a Cartesian plane); the ramble, the deviation from the path, the overstepping of geometry, amounts to a philosophical peripatetic stance, a meditation, a prayer, an analogy to Being-in-the-world (M. Heidegger).
IV. VIDEO 2: COMO HUMO SE VA (Detemporalization)
Weaving and interweaving two cinematic times, a shot from the Thousand Eyes of Dr. Mabuse (Fritz Lang, 1960) and a shot from a video piece from 2011, this video attempts, in a film noir setting, a paradoxical discussion amid clouds of smoke.
V. SURGEON GENERAL’S WARNING: Smoking Causes Lung Cancer, Heart Disease, Emphysema, and May Complicate Pregnancy (The Political Issue of Tobacco Control)
The Tobacco Area project is not a ‘harmonious terrain’. It is a competitive move towards urban planning. It is a field where political science, art, and architecture meet. The binary opposition between smokers and non-smokers is anchored in the distinction between us and them, between friends and enemies (C. Schmitt). It is a form of opposition to the fantasy for a uniform urban space, objecting to both the dictates of urbanization, beautification, and utilitarianism and a false morality that is against pleasures. After the passing of the Tobacco Control Law in 2008, the biggest risk is no longer the usurpation-occupation of space by the smoker’s-opponent’s puffs but the appropriation of the intimacy of public space through ownership-establishing legislation, through a neoliberal policy that hovers between morality and economy.
VI. “Erlaubliche Gedanken eines Tobackrauchers” (Enlightening Thoughts of a Tobacco Smoker) BWV 515a, a song written by Gottfried Heinrich Bach (1723).
So oft ich meine. Tobackpfeife,Mit gutem Knaster angefüllt, ZurLust und Zeitvertreib ergreife, Sogibt sie mir ein Trauerbild Undfüget diese Lehre bei, DaS ichderselben ahnilich sei. Wenn nun die Pfeife angezündet, Sosieht man, wie im Augenblick DerRauch in freier Luft verschwindet,Nichts als die Asche bleibt zurück. Sowind des Menschen Ruhm verzendUnd dessen Leib in Staub verkehrt. Wie oft gerschieh’s nicht bei dem Rauchen,DaB, wenn der Stopfer nicht zur Hand, Manpfiegt den Finger zu gebrauchen. Danndenk ich, wenn ich mich verbrannt: O,macht die Kohle solche Pein, Wie heifi magerst die Holle sein? Ich kann bei so gestalten Sachen Mirbei dem Toback jederzeit ErbaulicheGedanken machen. Drum schmauchich voll Zufriedenheit Zu Land, zuWasser und zu Haus Mein Pfeifchenstets in Andacht aus. Whenever I pick up my tobacco-pipe,Stuffed with good tobaccoFor pleasure and pastime,It gives me a sad impression –And leads to the conclusionThat I resemble it I many ways. When the pipe is lit,One sees the smoke disappear instantlyIn the free air,Leaving nothing but ashes behind.The glory of all mankind is consumedAnd the body turns to dust. So often it happens while smoking,That the stuffer is not handy.And instead the finger is used.Then I wonder when I burn myself,If the ashes make such pain,How hot will it be in Hades? Since such is the case,From my tobacco I can alwaysErect enlightening thoughts.Therefore, in comfort I smokeOn land, at sea and at homeMy little pipe, with devotion.Panos Charalambous
2011
PAGE \* MERGEFORMAT1
“Let us never forget this Greek distinction between mnēmē or anamnēsis on the one hand, and hypomnēma on the other. The archive is hypomnesic”. Jacques Derrida, Archive Fever: A Freudian Impression, translated by Eric Prenowitz (Chicago and London: The University of Chicago Press, 1998), p. 11.
As translated in Willard A. Palmer, ed., J. S. Bach: Selections from Anna Magdalena’s Notebook, 2nd Edition (Van Nuys, CA: Alfred Publishing Co., 1992), p. 46.
